Najmłodszy gatunek w najmłodszym z mórz
20 kwietnia 2009, 21:52Choć wielu z nas nie docenia Bałtyku i woli spędzać czas nad cieplejszymi akwenami, "polskie" morze jest wyjątkowo interesujące dla biologów. Powód jest prosty: jest ono najmłodszym morzem świata, stanowi więc idealne miejsce do obserwacji procesu ewolucji. Ta ostatnia tymczasem, jak się okazuje, zachodzi niespodziewanie szybko.
Dlaczego chód człowieka jest tak niezwykły?
13 lutego 2010, 13:37Spośród wszystkich ssaków tylko niedźwiedzie oraz ludzie i inni przedstawiciele naczelnych chodzą, stawiając na ziemi najpierw piętę. Dlaczego ta nietypowa technika poruszania się zdominowała właśnie u tych gatunków, próbowali ustalić naukowcy z University of Utah.
Jak powstaje ptasie mleczko?
19 września 2011, 10:09Ptasie mleczko to płynna substancja wydzielana przez komórki błony śluzowej wola i przełyków gołębi, czerwonaków oraz samców pingwina cesarskiego. Służy do karmienia piskląt i zawiera białka i tłuszcze. Najnowsze australijskie badania pokazały, jakie geny i białka biorą udział w wytwarzaniu mleczka. Stwierdzono także, że znajdują się w nim przeciwutleniacze i proteiny wzmacniające odporność.
'Węszące' plemniki komarów
4 lutego 2014, 16:35W plemnikach komarów znaleziono receptory węchowe (ang. odorant receptors, ORs). Są takie same, jak te występujące w układzie węchowym owadów na czułkach.
Skamieniałość najstarszej znanej sosny
11 marca 2016, 07:09Naukowcy opisali najstarsze znane skamieniałości przedstawiciela rodzaju sosna (Pinus). Mają one ok. 140 mln lat i pochodzą z czasów, kiedy przez wyższą niż dziś zawartość tlenu w atmosferze przez Ziemię przetaczały się częste i potężne pożary.
Lateralizacja u bażantów wiąże się z krótszym życiem
14 września 2018, 14:16Bażanty, u których wyraźnie zaznaczona jest lateralizacja, żyją krócej niż zwierzęta z lateralizacją mniej widoczną. Lateralizacja, czyli preferowanie lewej lub prawej strony ciała (nogi, ręki), jest najlepiej zbadana i widoczna u ludzi. Występuje też u zwierząt, u których jednak jest mniej widoczna.
Stukając do wrót pyłowych gigantów
12 stycznia 2021, 11:06Międzynarodowy zespół naukowców, w tym dwoje naukowców z NCBJ - Katarzyna Małek i William Pearson, rzucił nieco światła na złożone procesy fizyczne związane z wytwarzaniem pyłu, metali i gwiazd w ewolucji galaktyk. Badacze przeanalizowali dużą próbkę odległych pyłowych galaktyk, wykrytych za pomocą ALMA. Badanie, opublikowane w Astronomy & Astrophysics, ujednoliciło metody obserwacyjne i teoretyczne, znajdując dowody na szybki wzrost pyłu w młodych, ale już bogatych w metale galaktykach w odległym wszechświecie.
Bakteria dżumy stała się w XIX wieku bardziej zjadliwa. Niedługo potem zabiła 15 milionów osób
9 sierpnia 2023, 11:10Dżuma trapi ludzkość od 5000 lat. W tym czasie wywołująca ją Yersinia pestis ulegała wielokrotnym zmianom, zyskując i tracąc geny. Około 1500 lat temu, niedługo przed jedną z największych pandemii – dżumą Justyniana – Y. pestis stała się bardziej niebezpieczna. Teraz dowiadujemy się, że ostatnio bakteria dodatkowo zyskała na zjadliwości. Pomiędzy wielkimi pandemiami średniowiecza, a pandemią, która w XIX i XX wieku zabiła około 15 milionów ludzi, Y. pestis została wzbogacona o nowy niebezpieczny element genetyczny.
Komu nowy ząb, komu?
22 listopada 2006, 14:14U większości kręgowców mamy do czynienia z ciągłym odrostem zębów, co oznacza, że zniszczony ząb zostaje natychmiast zastąpiony nowym. Ssaki, w tym człowiek, mają tylko dwa "pokolenia" zębów: mleczne i stałe. Naukowcom z Instytutu Biotechnologii Uniwersytetu Helsińskiego i ich współpracownikom z Berlina oraz Kioto udało się wywołać zjawisko odrastania zębów u ssaków, a konkretnie u myszy.
Wspierają "swoich", odrzucają obcych
14 listopada 2008, 00:18Zaledwie jeden gen wystarcza, by drożdże zamieniły się z organizmów samolubnych w altruistyczne. Co więcej, współpracujące ze sobą komórki eliminują ze swoich grup "oszustów", skazując ich na samotność i większe ryzyko śmierci.
